Het werkgebied van een bibliotheek in kaart brengen

In deze blog richten we ons specifiek op bibliotheken, al is het voor andere organisaties (welzijnsorganisaties, gemeenten, scholen) ook interessant om kennis te nemen van hun werkgebied. Voor organisaties als een bibliotheek is het interessant om bijvoorbeeld te weten wat de kenmerken zijn van de inwoners, waar de kwetsbaren zitten, waar mensen lang moeten reizen om een bibliotheek te bezoeken, wat een goede plek zou kunnen zijn voor een taalcafé, enz. enz. enz. Al verzamelen we als onderzoekers graag nieuwe, actuele data, is dat om je werkgebied in beeld te brengen niet nodig. Er is al heel veel data aanwezig.

Om dit onderzoek goed uit te voeren, moeten er 4 stappen worden doorlopen:

1. In kaart brengen welke informatie interessant en relevant is voor jouw organisatie, in dit geval focussen we op een bibliotheek.
2. Bepalen welke bronnen beschikbaar zijn en of de data recent genoeg en betrouwbaar genoeg is.
3. Het verzamelen van de data en weergeven in een mooi vormgegeven factsheet/infographic.
4. Het duiden van de data. Wat betekenen de verzamelde data en wat kun je er vervolgens mee?

1.      Interessante en relevante informatie

De volgende data zijn volgens ons interessant voor een bibliotheek. Data die sowieso op gemeenteniveau beschikbaar is, maar heel vaak ook op buurt/wijk niveau.

• Aantal inwoners
• Aantal huishoudens
• Geslacht, leeftijd, opleiding, inkomen, migratieachtergrond inwoners werkgebied
• Aantal en type scholen
• Aantal leerlingen scholen
• Aantal leerlingen met groei/krimp t.o.v. een jaar ervoor
• Aantal en type locaties voor senioren
• Sociaal economische status
• Gemiddelde afstand tot aan een bibliotheek
• Huishoudens met een bijstandsuitkering

2.      Beschikbare bronnen

De belangrijkste (en ook minst toegankelijke) bron is statline. Op statline is enorm veel informatie beschikbaar. Informatie die vaak recent en zeker ook betrouwbaar is, maar lastig vindbaar is. Ook bronnen als allecijfers.nl en waarstaatjegemeente.nl zijn geschikt. Er zijn ook nog andere bronnen beschikbaar afhankelijk van hetgeen je in kaart wilt brengen.

3.      Verzamelen en weergeven van de data

De moeilijkste stap in het proces. Een factor die het nog wat lastiger maakt is dat een bibliotheek vaak meerdere gemeentes in haar werkgebied heeft. In de analyse is er dan de optie om per gemeente de gewenste data te verzamelen of om dit gecombineerd te doen zodat de analyse over het gehele werkgebied gaat. Een mooi vormgegeven document is fijn om te delen met bijvoorbeeld je bezoekers, je subsidieverstrekkers en andere belangrijke samenwerkingspartners.

4.      Duiden van de data

Je hebt een mooi vormgegeven document met allemaal zinvolle data. En wat nu? Belangrijk is om inzichtelijk te maken wat die data nu betekenen. Interpreteren we deze allemaal juist en op dezelfde wijze? En vervolgens hoe ga je de data gebruiken? In je beleid? Voor je jaarplan? In gesprek met belangrijke samenwerkingspartners?

Wil je hier hulp bij? Kijk hier als je wilt weten hoe het eruit ziet als wij dit voor je doen.