Een bezoekersonderzoek kan waardevolle inzichten bieden voor instellingen zoals bibliotheken, musea en theaters. Het helpt je om je bezoekers beter te begrijpen, meer bezoekers aan te trekken en te zien of je impact maakt op je bezoekers.
Afhankelijk van je vraag, doelgroep en budget kies je de onderzoeksmethode die het beste past. Hier zijn enkele veelgebruikte methoden, die uiteraard ook gecombineerd kunnen worden:
Vragenlijst: De meest gebruikte methode. Je kunt van tevoren goed bedenken wat je wilt weten en daar je vragenlijst op afstemmen.
Observatie: In plaats van je bezoekers vragen te stellen, kun je ze ook observeren. Dit kan met een lijst aan de hand waarvan je hun acties volgt of via tracking.
Gesprek: Als je echt de diepte in wilt, is een gesprek een goede optie. Het kost wel veel tijd en is niet bedoeld om een representatief beeld te krijgen van ‘de bezoeker’.
Andere methodes: Denk bijvoorbeeld aan scheurkaartjes waarop bezoekers hun mening of een cijfer geven. Ook een stellingenwand waar mensen kort hun mening kunnen geven en reacties van anderen kunnen lezen is een optie.
Bij het starten van een bezoekersonderzoek is het belangrijk om van tevoren duidelijk te hebben welke informatie je nodig hebt. Maak een lijst met onderwerpen die je moet weten om je doelen beter te bereiken. Denk goed na over je doelgroep en hoe je die kunt bereiken. Gebruik bijvoorbeeld een papieren vragenlijst voor oudere mensen en een online vragenlijst voor jongere mensen.
Om de respons te vergroten, kun je vrijwilligers inzetten om bezoekers direct na hun bezoek actief aan te spreken en eventueel te begeleiden tijdens het invullen van de vragenlijst. Daarnaast kun je een kleine attentie, zoals bijv. een coupon voor een kopje koffie/thee, aanbieden aan bezoekers die hebben meegewerkt.
De resultaten van je onderzoek kun je op verschillende manieren presenteren. Houd bij de keuze voor de presentatievorm rekening met degene die de informatie krijgt. Voor wie schrijf je? Is het voor intern gebruik of ook voor een subsidiegever? Een paar voorbeelden zijn: een rapport dat leest als een website (belangrijke info eerst, details later), een klassiek rapport (vanuit de details naar de conclusies), een PowerPoint met meer visuele elementen, presentatie, dashboard, factsheet, infographic, animatie, folder of flyer, tijdschriftartikel of een website.
Veel instellingen verzamelen informatie over hun bezoekers, maar doen er niet veel mee. Een ticketservice kan bijvoorbeeld gegevens verzamelen zoals of iemand een kortingskaart heeft of waar diegene vandaan komt. Deze informatie kan je helpen bij je marketing en communicatie. Je leert zo waar je fysieke marketing het beste kunt inzetten en of een bepaalde actie heeft geholpen in een regio. Bedenk daarom goed welke informatie je wilt verzamelen en wat je ermee kunt doen.
We werken regelmatig voor musea die werken met bezoekersprofielen. Door middel van een bezoekersonderzoek kom je namelijk veel te weten over je bezoekers. Met de resultaten van diverse vragen kun je je bezoekers indelen in verschillende profielen. Je kunt de profielen zelf bedenken naar aanleiding van de resultaten, maar er zijn ook bestaande profielen waar je je bezoekers in kunt delen. In deze blog vertel ik je meer over aantal bestaande bezoekersprofielen.
Een van de profielen is Whize, beter bekend als de Mosaic profielen. Het bestaat uit 11 segmenten en 59 sub segmenten. Elk segment is een soort huishouden. Er wordt hierbij gekeken naar de demografische, socio-economische kenmerken, de levensstijl, cultuur gedrag en de mentaliteit. Vaak wordt er gekeken welke profielen bij de organisatie passen en wordt daar beleid op aangepast.
Bij het mentality-model van Motivation worden mensen ingedeeld naar hun levensinstelling. Er zijn 8 sociale milieus waarin mensen worden ingedeeld. Mensen worden ingedeeld naar aanleiding van persoonlijke opvattingen en waarden. Mensen uit hetzelfde milieu delen waarden op het gebied van werk, vrije tijd en politiek. Ze hebben ook overeenkomstige ambities en aspiraties. Elk milieu heeft zijn eigen leefstijl en koopgedrag.
Het BSR-model ontrafelt drijfveren van mensen en wat er moet gebeuren om mensen tot actie over te zetten. Het model kent vier leefstijlen waarin de eigen manier van leven centraal staat. Dit model vertelt over wat je moet doen en waarom je dat moet doen. Door middel van een database hebben ze heel Nederland in kunnen delen in vier groepen: vitaal, harmonieus, controlerend en zekerheid.
De leefstijlvinder is gebaseerd op het BSR model en verder is ontwikkeld richting vrije tijd en vakantie. Hierin worden de behoeften van mensen meegenomen op het gebied van vrije tijd en vakantie. Ook deze maakt gebruik van een database waardoor ze weten welke groepen er waar in Nederland wonen. Op deze manier kun je gericht marketing gaan voeren op de juiste doelgroepen.
Er zijn nog meer bezoekersprofielen waar mee gewerkt kan worden. Daarom is het belangrijk om goed te kijken wat je van je bezoekers moet weten en welk profiel daar het beste bij aansluit. Echter kun je de profielen vaak niet zomaar gebruiken, omdat deze zijn ontwikkeld door onderzoeksbureaus en zij de database hebben. Het is ook mogelijk om zelf bezoekersprofielen op te stellen en wij helpen je daar graag bij met een publieksonderzoek.
Al enige tijd loop je met een idee, een idee waarvan jij denkt dat het een succes gaat worden. Maar denkt iedereen daar zo over? Ga je het idee zomaar uitvoeren of ga je toch maar navragen aan een aantal mensen of het daadwerkelijk een goed idee is? Wanneer je besluit dat je het gaat navragen, begin je een marktonderzoek.
Het doel van een marktonderzoek doen is erachter komen of er potentie is voor een idee, dat kan een product zijn, maar ook een dienst. Met een marktonderzoek ga je vragen stellen aan de doelgroep van je idee. Als eerste ga je goed nadenken over wie je doelgroep is, waar je de doelgroep vindt en hoe je de doelgroep kunt bereiken. Daarna is het belangrijk dat je goed bedenkt wat je de doelgroep gaat vragen. Vraag naar het probleem wat jij denkt op te lossen en wat er belangrijk is bij een oplossing. Vraag wat ze in het verleden hebben gedaan en hoe ze dat hebben gedaan. Wat beviel goed en wat niet? Maar stel ook vragen over de doelgroep, over concurrenten en trends in de markt.
Je marktonderzoek kun je op verschillende manieren doen. Je kunt gebruik maken van een vragenlijst, het nadeel is dat je dan niet door kunt vragen waarom mensen het antwoord geven. Ik adviseer interviews te houden want dan laat je je doelgroep hun eigen woorden gebruiken. Daarnaast kun je doorvragen en zo achter gedragingen komen van de doelgroep.
Door het marktonderzoek krijg je het antwoord op de vraag of er potentie is voor je idee. Hoe meer informatie je kunt verzamelen hoe beter je een besluit kunt nemen of je doorgaat met je idee of er toch afscheid van moet nemen. Dit voordat je er veel tijd, energie en eventueel geld in hebt gestoken.
Wanneer je interviews afneemt kun je veel te weten komen. Je verzamelt voornamelijk kwalitatieve data. (Er zijn enkele trucjes om ook kwantitatieve data te verzamelen.) Nog voordat je interview start, is het van belang dat je je interviewvragen goed gedefinieerd hebt. Want vragen stellen doe je niet voor de lol: ze moeten uiteindelijk antwoord geven op de hoofdvraag van je onderzoek. Daarom geef ik je tips hoe je je interviewvragen zo goed mogelijk vormgeeft:
Tot slot wil ik je meegeven dat het belangrijk is om objectief te blijven tijdens het interview. Je eigen mening speelt hierin geen rol. Zorg ervoor dat de geïnterviewde zijn eigen verhaal kan vertellen.
Meer tips om je interview goed voor te bereiden? Lees dan mijn blog ’10 tips om een interview voor te bereiden’ of ’15 tips voor een goed interview’.
Stel je wilt een onderzoek doen onder een doelgroep die uit wel 10.000 mensen bestaat, moet je dan alle 10.000 mensen spreken om tot de juiste resultaten te komen? Zeker niet, slechts een deel van de onderzoekspopulatie hoeft mee te doen aan jouw onderzoek om tot representatieve resultaten te komen. Ik vertel je wat representativiteit inhoudt en wanneer iets representatief is.
Representativiteit houdt de mate in waarin de respondenten uit een steekproef een goede afspiegeling vormen van de doelgroep van je onderzoek. Je onderzoek is hierdoor representatief, wat betekent dat de eindconclusie van je onderzoek kloppend is voor ‘iedereen’ in je onderzoekspopulatie.
Een steekproef
Wanneer je een onderzoekspopulatie van 10.000 mensen hebt, zal je uiteindelijk 400 mensen moeten spreken om tot de mening van de grotere groep te komen. Dit houdt niet in dat je maar 400 mensen hoeft te benaderen. Je hebt te maken met een responspercentage. Dit is het percentage mensen dat meedoet aan je onderzoek. Je responspercentage is afhankelijk van het onderwerp dat je onderzoekt, hoe gemakkelijk en leuk het is om mee te doen aan jouw onderzoek en wat mensen ervoor terug krijgen. Ik ga vaak uit van 30% omdat ik vaak naar leuke onderwerpen onderzoek mag doen en inmiddels ervaring heb met het gemakkelijk maken van meedoen aan een onderzoek en ik de opdrachtgever vraag voor een leuk cadeautje voor de mensen die meedoen met het onderzoek. Tips om je respons te verhogen
Doordat niet iedereen mee zal doen aan je onderzoek zal je dus een grotere steekproef moeten trekken. Als je 400 respondenten nodig hebt en je uitgaat van een responspercentage van 30% heb je een steekproef van 400/30%=1.333 mensen nodig trekken.
Wanneer je een onderzoek doet moet je er rekening mee houden dat hoe kleiner de onderzoekspopulatie wordt, hoe groter het aantal respondenten wordt om tot representatieve eindresultaten te komen. Soms is echter de input die respondenten geven waardevoller dan de hoeveelheid mensen die meedoen. Je hebt het dan over kwalitatief onderzoek. In sommige gevallen kan het belangrijker zijn om te focussen op de resultaten van het onderzoek dan de representativiteit. Lees hierover meer in mijn blog ‘Kwalitatief en kwantitatief onderzoek: wat is wat?’.
Wil je weten hoeveel respondenten je nodig hebt voor jouw onderzoekspopulatie: ga dan naar een steekproefcalculator. Vaak geven deze ook meteen aan hoeveel mensen je moet benaderen in je steekproef.
Ben je cursist? Log hier in op de Academie voor Onderzoek
