Om diverse redenen kan het in een onderzoek voorkomen dat je meer vragen stelt over hetzelfde begrip. De analyse van al die vragen kan ingewikkeld zijn. Om de resultaten inzichtelijker te maken, is het samenvoegen van de items tot een schaal behulpzaam. Je voegt dan de verschillende items samen tot een nieuwe variabele: de schaal. Waarom doe je dit en op welke manier?

Waarom?

Het is slim om een onderwerp op een paar manieren te bevragen, omdat:

• de betekenis van het begrip dan beter wordt afgedekt. Dit geeft een grotere validiteit.
• er dan minder invloed van toeval is en is de betrouwbaarheid van je antwoorden groter.
• je zo meer onderscheid kunt maken tussen je respondenten.

Hoe?

Als je items wilt samenvoegen, geef je alle respondenten een score op de nieuwe schaal. Er zijn verschillende manieren om dit te doen:

• De gemiddelde score berekenen over alle items per respondent. Dit kan alleen als de antwoord categorieën bij alle items gelijk zijn, bijvoorbeeld bij een aantal stellingen.
• Een factoranalyse uitvoeren: van de items worden factorscores berekend per respondent. De factorscores kun je wegschrijven als score op de nieuwe schaalvariabele. Bij deze methode wegen alle items gelijk mee.
• De som berekenen van de score van alle items. Dit kan ook als de antwoord categorieën niet bij alle items gelijk zijn. Bedenk hierbij echter goed wat je optelt en wat dat betekent.

De inhoud staat voorop bij het construeren van een nieuwe schaal. Rekentechnisch kun je allerlei variabelen samenvoegen, maar het moet inhoudelijk en onderzoekstechnisch wel verantwoord zijn om dat te doen.

Vergeet niet om de validiteit en betrouwbaarheid van de schaal te onderzoeken.